Dit is een vertaling van het artikel 'The Ukraine, Corrupted Journalism, and the Atlanticist Faith' van Karel van Wolferen, 14 augustus 2014 The Unz Review
De Europese Unie wordt
niet (meer) bestuurd door politici met een historisch besef, een
nuchtere beoordeling van de wereldwijde realiteit, of eenvoudigweg
gezond verstand dat gekoppeld is aan de lange termijn belangen van
hetgeen ze besturen. Nergens werd dat sterker door bevestigd dan
door de sancties die zij vorige week zijn overeengekomen om Rusland
straf op te leggen.
Een manier om hun
dwaasheid te doorgronden is om bij de media te beginnen want ongeacht
hun persoonlijke begrip of bezorgdheid moeten deze politici de schijn
wekken het juiste te doen, hetgeen verzorgd wordt door TV en kranten.
Sinds
het bekend worden van het gruwelijke lot van de inzittenden van het
Maleisische verkeersvliegtuig is er in grote delen van de Europese
Unie een algemeen begrip van de mondiale werkelijkheid ontstaan dat
afkomstig is van grote kranten en TV waarin de aanpak door de
Anglo-Amerikaanse mainstream media werd gekopieerd, door 'nieuws' te
presenteren waarbij verdachtmaking en laster in de plaats kwam van
goede verslaggeving. Respectabele periodieken, zoals de 'Financial
Times' of het ooit gerespecteerde Nederlandse 'NRC Handelsblad'
waarvoor ik zestien jaar als Oost-Azië correspondent heb gewerkt,
deden niet alleen mee met deze gecorrumpeerde journalistiek maar
leidden het in de richting van dwaze conclusies. De mening van
deskundigen en redactionele stukken die hieruit voortkwamen zijn
verder gegaan dan ik me kan herinneren ooit te hebben meegemaakt bij
eerdere voorbeelden van aanhoudende media-hysterie die aangewakkerd
werd voor politieke doeleinden. Het meest flagrante
voorbeeld dat ik tegenkwam was een anti-Poetin opinieartikel in The
Economist van 26 juli , dat de toon had van Shakespeare's
Henry V die zijn troepen aanspoort voor de slag van Agincourt tijdens
zijn invasie van Frankrijk.
Men moet zich wel realiseren dat er niet zoiets
bestaat als een algemene Europese krant of magazine die de Europese
publieke ruimte bedient, in de zin van een platform waarop politiek
geïnteresseerde Europeanen kunnen nadenken en debatteren over grote
internationale ontwikkelingen. Omdat degenen die geïnteresseerd zijn
in het wereldgebeuren meestal de internationale editie van de New
York Times en de Financial Times lezen, zijn vragen en antwoorden
over geopolitieke kwesties vaak gevormde of sterk beïnvloed door wat
de redacties in New York en Londen als 'belangrijk' hebben
bestempeld. Zienswijzen die daarvan sterk afwijken en die we
tegenkomen in Der Spiegel, de Frankfurter Allgemeine Zeitung, Die
Zeit en Handelsblatt komen niet verder dan de grenzen van Duitsland.
Vandaar dat we ook niet zoiets zien ontwikkelen als een Europese
opinie over mondiale zaken, zelfs niet als deze een directe invloed
op de belangen van de Europese Unie zelf hebben.
De Nederlandse bevolking werd ruw uit een algemene
staat van zelfgenoegzaamheid geschud met betrekking tot
wereldgebeurtenissen die daarop van invloed zouden kunnen zijn, door
de dood van 193 landgenoten (samen met een 105 mensen van andere
nationaliteiten) in het neergehaalde vliegtuig en de media volgden al
gauw de vinger die op instigatie van de Amerikanen richting Moskou
wees. Verklaringen die op geen enkel wijze de schuld van de Russische
president bevestigden leken buiten beschouwing te vallen. Dit stond
gelijk op gespannen voet met de uitspraken van een nuchtere
Nederlandse premier, die onder grote druk stond om aan het
vingerwijzen mee te doen, maar die aandrong om te wachten op een
grondig onderzoek van wat er precies gebeurd was.
De TV nieuwsprogramma's
die ik de dagen direct daarna bekeek, hadden naast andere
anti-Russische commentatoren, Amerikaanse, aan de neocons verbonden,
talking heads uitgenodigd om de bekendmakingen te doen voor een
verbijsterd en waarlijk geschokt publiek. Een Nederlands buitenlands
beleid specialist legde uit dat de minister van Buitenlandse Zaken of
diens plaatsvervanger niet naar de plaats des onheils kon gaan (zoals
Maleisische ambtenaren wél deden) om de resten van de Nederlanders
terug te krijgen, omdat dat zou neerkomen op een impliciete erkenning
van de diplomatieke status voor de "separatisten ". Wanneer
de Europese Unie en bloc een regime erkent dat door middel van een
door de Amerikanen geïnitieerde staatsgreep tot stand is gekomen,
zit je daar diplomatiek aan vast.
De inwoners en anti-Kiev strijders op de crash site werden
afgeschilderd , met behulp van youtube beelden, als onwillige
criminelen, wat veel kijkers aanzagen voor een bevestiging van hun
schuld. Dit veranderde toen latere verslagen van echte journalisten
beelden toonden van geschokte en diep bezorgde dorpelingen, maar de
tegenstrijdigheid was niet verklaard, en de eerdere
veronderstellingen van schurkachtigheid maakten niet plaats voor een
objectieve analyse van wat in beginsel de redenen voor hun strijd
zouden kunnen zijn. Tendentieus twitter en youtube 'nieuws' was de
basis voor de officiële Nederlandse verontwaardiging ten aanzien van
de Oost-Oekraïners geworden, en een algemene indruk ontstond dat er
direct iets moest worden rechtgezet dat – opnieuw volgens de
publieke opinie - volbracht werd door een grootse, door de publieke
televisie geregistreerde ontvangst van de menselijke resten (bereikt
door Maleisische bemiddeling) tijdens een waardige en sobere,
krijgshaftige ceremonie.
Uit niets dat ik heb
gezien of gelezen leek ook maar iets door te schemeren van het feit
dat de Oekraïne crisis - die leidde tot staatsgreep en een
burgeroorlog - werd gecreëerd door neoconservatieven en een paar R2P
("Responsibility to Protect") fanatici in het State
Department en het Witte Huis, die blijkbaar daartoe de vrije hand
gegeven was door president Obama. De Nederlandse media leek zich er
ook niet van bewust te zijn dat de ramp onmiddellijk getransformeerd
werd tot een politieke voetbal voor de doeleinden van het Witte Huis
en het State Department. De kans dat Poetin gelijk had toen hij zei
dat de ramp niet gebeurd zou zijn als zijn aandringen op een
staakt-het-vuren was aanvaard, was snel vergeten.
In feite was het Kiev, die op 10 juni het staakt-het-vuren verbrak in
de burgeroorlog tegen de Russisch sprekende Oost-Oekraïners die niet
wensten te worden beheerst door een verzameling van schurken, de
nakomelingen van de Oekraïense nazi's, en – van het IMF en de
Europese Unie gecharmeerde – oligarchen. De vermeende 'rebellen'
hebben vanaf het begin gereageerd op de start van de etnische
zuiveringen (stelselmatige terreur bombardementen en gruwelijkheden -
30 of meer Oekraïners levend verbrand) gepleegd door strijdkrachten
van Kiev, en waarvan weinig of niets is doorgedrongen in Europese
berichtgeving.
Het is onwaarschijnlijk dat de Amerikaanse NGO's, die officieel
toegegeven hebben 5 miljard dollar te hebben uitgegeven aan politieke
destabilisatie pogingen voorafgaand aan de februari-putsch in Kiev,
opeens zouden zijn verdwenen uit de Oekraïne, of dat de militaire
adviseurs en gespecialiseerde troepen uit Amerika werkeloos hebben
gezeten toen Kiev´s militairen en milities de strategie voor hun burgeroorlog in kaart brachten; de nieuwe schurken immers, zijn als een regime dat
aan een financieel infuus hangt van Washington, de Europese Unie en
het IMF. Wat we weten is dat Washington het voortdurende geweld
stimuleert in de burgeroorlog waarvan het mede-architect was.
Maar Washington heeft voortdurend de winnende hand
gehad in een propaganda-oorlog tegen, geheel in tegenstelling tot wat
de mainstream media ons willen doen geloven, een in essentie
onwillige tegenstander. Golven van propaganda komen uit Washington en
zijn gemaakt om in het plaatje te passen van een Poetin, gedreven en
bijgestaan door een nationalisme – versterkt door het verlies van
de Sovjet-imperium, die probeert om de Russische Federatie uit te
breiden tot aan de grens van dat ter ziele gegane rijk. De meer
avontuurlijke deskundologen, geïnfecteerd door neocon koorts,
voorspellen een Rusland dat het Westen dreigt in te sluiten. Vandaar dat
de Europeanen is wijsgemaakt dat Poetin diplomatie weigert, terwijl
hij hier van meet af aan op aangedrongen heeft. Vandaar dat de
heersende propaganda het effect heeft dat niet de acties van
Washington , maar de acties van Poetin als gevaarlijk en extreem
gezien worden. Iedereen met een persoonlijk verhaal dat Poetin en
Rusland in een kwaad daglicht plaatst moet zich snel melden ;
Nederlandse uitgevers kunnen er momenteel maar geen genoeg van
krijgen.
Het lijdt geen
twijfel dat de vaak genoemde propaganda uit Moskou bestaat. Maar er
zijn manieren voor serieuze journalisten om concurrerende propaganda
te wegen en om het onderscheid te kunnen maken tussen het
waarheidsgehalte of leugens en onzin die ze bevatten. Binnen mijn
gezichtsveld heeft dit slechts een beetje plaatsgevonden in
Duitsland. Voor de rest moeten we de politieke realiteit bij elkaar
vergaren door een beroep te doen op de – nu meer dan ooit onmisbare
– Amerikaanse websites die openstaan voor klokkenluiders en
ouderwetse onderzoeksjournalistiek, en die vooral sinds de aanvang
van de 'oorlog tegen het terrorisme' en de invasie van Irak, een
stabiele stroom hebben gevormd van 'samizdat' publicaties.
In Nederland wordt
bijna alles dat afkomstig is van het State Department als zoete koek
geslikt.
De geschiedenis van Amerika, sinds de
ondergang van de Sovjet-Unie, van werkelijk adembenemend leugens;
over Panama, Afghanistan, Irak, Syrië, Venezuela, Libië en
Noord-Korea; zijn reputatie van omvergeworpen regeringen; haar
black-op en false flag operaties; en zijn heimelijk garnizoenering
van de planeet met een duizendtal militaire bases, wordt gemakshalve
genegeerd.
De bijna-hysterie die ontstond gedurende de week na het neerhalen van het vliegtuig weerhield mensen met enige kennis van de
relevante geschiedenis ervan hun mond open te doen. Zekerheid
voor een baan is i
n de huidige journalistieke wereld heel wankel, en tegen de stroom ingaan zou bijna gelijk
staan als vriendschap sluiten met de duivel, omdat het iemands
journalistieke 'geloofwaardigheid' zou schaden.
Wat een oudere generatie van serieuze journalisten doet twijfelen aan
de geloofwaardigheid van de media is de
redactionele
onverschilligheid voor mogelijke aanwijzingen die de officiële
verhaal lijn zou kunnen ondermijnen of vernietigen; een verhaal lijn
zoals die al tot in de populaire cultuur is doorgedrongen zoals
blijkt uit nonchalante opmerkingen die gebruikt worden om boek en
film recensies op te leuken, en nog veel meer. In Nederland staat het
officiële verhaal al in steen gebeiteld, wat geen verrassing mag
heten nadat het tienduizend keer werd herhaald. Het kan niet worden
uitgesloten, natuurlijk, maar het is op geen enkel bewijs gebaseerd.
De aanwezigheid van twee Oekraïense
gevechtsvliegtuigen in de buurt van het Maleisische vliegtuig op de
Russische radar zou een mogelijke aanwijzing zijn waarin ik als journalist
of als lid van het onder Nederlandse leiding staande onderzoeksteam
zeer geïnteresseerd zou zijn. Dit leek te worden bevestigd door een
BBC reportage met ooggetuigenverslagen vanaf de grond door dorpelingen
die duidelijk een ander vliegtuig, een jachtvliegtuig, dicht bij het
verkeersvliegtuig, kort voor de tijd van de crash zagen, en explosies
vanuit de lucht hoorden. Dit rapport heeft onlangs de aandacht
getrokken, omdat het werd verwijderd uit het archief van de BBC.
Ik zou met Michael Bociurkiw willen praten, een van de eerste
inspecteurs van de OVSE (Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking
in Europa) die de crash site bereikte en meer dan een week besteedde
aan het onderzoek naar het wrak en die op CBC World News sprak van
twee of drie doorzeefde stukken van de romp. "Het ziet er bijna
als mitrailleurvuur; zeer, zeer sterk mitrailleurvuur dat deze unieke
sporen achterliet en die we elders niet tegenkwamen"
Ik
zou zeker ook de – naar verluidt in beslag genomen – radar en
gespreksopnames van de Kiev luchtverkeersleiding willen bekijken om
te begrijpen waarom de Maleisische piloot van de koers afweek en snel
daalde, kort voordat zijn vliegtuig neerstortte, en erachter te komen
of buitenlandse luchtverkeersleiders in Kiev inderdaad onmiddellijk
werden weggestuurd na de crash. Net als de 'Veteran IntelligenceProfessionals voor Sanity',
zou ik er zeker bij
de Amerikaanse autoriteiten met toegang tot satellietbeelden op
aandringen om de bewijzen die zij beweren te hebben van BUK raket
batterijen 'in handen van rebellen' als wel voor Russische
betrokkenheid openbaar te maken, en hen vragen waarom ze dat nog niet
hebben gedaan. Tot nu toe heeft Washington zich gedragen als een
chauffeur die een blaastest weigert. Sinds inlichtingendiensten
hebben gelekt naar een aantal Amerikaanse kranten om uiting te geven
van hun onzekerheid aangaande een aantal Amerikaanse 'zekerheden'
zoals die door hun minister van Buitenlandse Zaken wereldkundig
werden gemaakt, zou mijn nieuwsgierigheid onuitputtelijk
zijn.
Om de Europese media
loyaliteit jegens Washington in de Oekraïne kwestie en het slaafse
gedrag van Europese politici in perspectief te plaatsen, moeten we
allereerst weten wat 'Atlantisme' is en het begrijpen. Het is een
Europees geloof. Het heeft geen aanleiding gegeven tot een officiële
doctrine natuurlijk, maar het functioneert wel als zodanig. Het is
goed samengevat door de Nederlandse slogan op het moment van de
invasie in Irak: “Zonder Amerika gaat het niet”. Uiteraard was
het de Koude oorlog die aan de wieg heeft gestaan van dat
(trans)Atlantisme. Ironisch genoeg won dit aan kracht op een moment
dat de dreiging van de Sovjet-Unie minder overtuigend leek te worden
voor een groeiend aantal van de Europese politieke elites. Dat was
waarschijnlijk toe te schrijven aan de generatiewisseling: hoe verder
weg van de Tweede Wereldoorlog, hoe minder Europese regeringen zich
herinnerden wat het betekent om een onafhankelijk buitenlands beleid
inzake mondiale aangelegenheden te bedrijven. Huidige
regeringsleiders van de Europese Unie zijn niet vertrouwd met
praktisch, strategisch overleg. Routinematig denken over
internationale betrekkingen en mondiale politiek is diep verankerd in
de Koude Oorlog epistemologie.
Dit leidt ook onvermijdelijk tot
'verantwoordelijk' redactionele beleid. Atlantisme is nu een
vreselijke kwelling voor Europa: Het bevordert historisch
geheugenverlies, moedwillige blindheid en gevaarlijk verkeerd
begrepen politieke woede. Maar het gedijt op een mengsel van niet
aflatende, boven elke twijfel verheven Koude Oorlog zekerheden over
bescherming, Koude Oorlog loyaliteiten ingebed in de populaire
cultuur, pure Europese onwetendheid, en een begrijpelijke tegenzin om
toe te geven dat we zelfs voor een klein deeltje gehersenspoeld
zouden kunnen zijn. Washington kan de schandaligste dingen te doen
terwijl het Atlantisme intact blijft vanwege ieders
vergeetachtigheid, waarvan de media geen enkele poging doet om het te
genezen. Ik ken Nederlanders die onpasselijk zijn geworden van de
verguizing van Poetin, maar het idee dat in het kader van Oekraïne
het vingerwijzen richting Washington moet gaan is welhaast
onaanvaardbaar.
Vandaar
dat Nederlandse kranten en tijdschriften, samen met vele anderen in Europa, zich
er niet toe kunnen zetten de Oekraïne-crisis in het juiste
perspectief te plaatsen door te erkennen dat Washington het allemaal
begonnen is, en dat Washington in plaats van Poetin de sleutel heeft
tot de oplossing ervan. Het zou een neerkomen op het het afzweren van
Atlantisme.
Atlantisme
ontleent veel van haar kracht aan de NAVO, de institutionele
belichaming. De reden voor het bestaan van de NAVO, dat verdween met
de ondergang van de Sovjet-Unie, is grotendeels vergeten. In 1949
gevormd, is het gebaseerd op het idee dat de trans-Atlantische
samenwerking voor veiligheid en defensie na de Tweede Wereldoorlog
noodzakelijk was geworden, in het aanzicht van een communisme,
georkestreerd door Moskou, met de bedoeling om de hele planeet over
te nemen. Waar veel minder over gesproken werd was het Europese
interne wantrouwen, toen de Europeanen begonnen aan hun eerste
stappen in de richting economische integratie. NAVO vormde een soort
van Amerikaanse garantie dat er geen macht in Europa ooit zou
proberen om de anderen te domineren.
De
NAVO is al sinds enige tijd een blok aan het been geworden voor de
Europese Unie, omdat het de ontwikkeling van een gecoördineerd
Europees buitenlands en defensiebeleid in de weg staat en het de
lidstaten gedwongen heeft om instrumenten van Amerikaanse militarisme
te worden. Het is ook een morele last omdat de regeringen die
deelnamen aan de 'coalition of the willing' gedwongen waren hun
burgers de leugen te verkopen dat de Europese soldaten die stierven
in Irak en Afghanistan een noodzakelijk offer waren om Europa te
beschermen tegen terroristen. Regeringen die troepen hebben geleverd
aan de door de VS bezette gebieden hebben dit over het algemeen met
grote tegenzin gedaan, daarmee het verwijt over zich afroepend –
door een opeenvolgende reeks van Amerikaanse functionarissen – dat
de Europeanen doen te weinig voor het collectieve doel van de
verdediging van de democratie en de vrijheid.
Zoals
kenmerkend is voor een ideologie, kent Atlantisme geen historische
context. Als paardenmiddel tegen de kwelling van fundamenteel
politieke dubbelzinnigheid creëert het zijn eigen geschiedenis: Een
die kan worden herschreven door de Amerikaanse mainstream media
terwijl ze behulpzaam zijn bij het verspreiden van het woord van
Washington.
Daar kan haast geen betere demonstratie van
denkbaar zijn dan de Nederlandse ervaring op dit moment. In
gesprekken de afgelopen drie weken bleken vrienden oprecht verbaasd
toen ik hen eraan herinnerde dat de Koude Oorlog eindigde via
diplomatie met een deal die op Malta gemaakt werd tussen Gorbatsjov
en de oudere Bush in december 1989, waarin James Baker het bij
Gorbatsjov voor elkaar kreeg dat hij de hereniging van Duitsland en
terugtrekking van de Warschaupact troepen zou aanvaarden tegenover
een belofte dat de NAVO niet met zelfs maar een centimeter zou worden
uitgebreid naar het oosten. Gorbatsjov beloofde geen geweld te
gebruiken in Oost-Europa, waar de Russen zo'n 350.000 troepen hadden
in Oost-Duitsland alleen al, in ruil voor de belofte van Bush dat
Washington niet zou profiteren van een Sovjet terugtrekking uit
Oost-Europa. Het was Bill Clinton die terug kwam op die Amerikaanse
beloften toen, om puur electorale redenen, hij pochte over een
uitbreiding van de NAVO en in 1999 de Tsjechische Republiek en
Hongarije volwaardig lid maakte. Tien jaar later was dit ledental
uitgebreid met nog eens negen nieuwe landen, en op dat moment was het
aantal NAVO-landen het dubbele van het aantal tijdens de Koude
Oorlog. De beroemde Amerikaanse specialist op Rusland gebied,
ambassadeur George Kennan, grondlegger van de Koude Oorlog
insluitingspolitiek, riep Clinton's zet “de meest noodlottige
dwaling van het Amerikaanse beleid in het gehele post-Koude Oorlog
tijdperk.”
Historische onwetendheid opgehitst door Atlantisme
wordt schrijnend zichtbaar in de stelling dat het ultieme bewijs in
de zaak tegen Vladimir Poetin bestaat uit zijn invasie van de Krim.
Nogmaals, de politieke realiteit hier is gecreëerd door de
Amerikaanse mainstream media. Er was geen invasie, de Russische
matrozen en soldaten waren er immers al want het is de thuisbasis van
de 'warm water' Zwarte Zee basis voor de Russische marine. De Krim is
al een deel van Rusland voor zo lang als de Verenigde Staten bestaat.
Chroesjtsjov, die zelf afkomstig was uit Oekraïne, gaf het in 1954
aan de Oekraïense Socialistische Republiek, wat neer kwam op het
verplaatsen van een regio naar een andere provincie, omdat Rusland en
Oekraïne nog tot hetzelfde land behoorden. De Russisch sprekende
Krim bevolking was daar alleen maar blij mee, omdat het zich in een
referendum eerst had uitgesproken voor onafhankelijkheid van
het Kiev regime dat voortkwam uit de staatsgreep, en vervolgens voor
de hereniging met Rusland.
Degenen
die beweren dat Poetin geen recht had om zoiets te doen zijn zich
niet bewust van een ander onderdeel van de geschiedenis, waarin de
Verenigde Staten hun (Star Wars) raketafweersysteem steeds dichter
richting de Russische grens hebben verplaatst, zogenaamd om vijandige
raketten te onderscheppen uit Iran, die echter niet bestaan.
Schijnheilige gepraat over de territoriale integriteit en
soevereiniteit is onder deze omstandigheden zinloos, en komend van
een Washington dat het concept van soevereiniteit in zijn eigen
buitenlands beleid het raam uit heeft gegooid, is het ronduit
belachelijk.
Een
verachtelijke Atlantische zet was de uitsluiting van Poetin van de
vergaderingen en andere evenementen in verband met de herdenking van
de landing in Normandië, voor het eerst sinds 17 jaar. Als gevolg
hiervan werd de G8 de G7. Geheugenverlies en onwetendheid hebben de Nederlanders blind gemaakt voor een geschiedenis die hen direct
aangaat, omdat de Sovjet-Unie het hart van de nazi's (dat Nederland
bezet hield) wegsneed tegen een kostprijs van onvergelijkbare en
onvoorstelbare aantallen militaire doden; zonder dat zou er geen
Normandische invasie geweest zijn.
Nog niet zo lang geleden leken de complete
militaire rampen van Irak en Afghanistan de NAVO te voeren naar een
punt waar de onvermijdelijke ondergang niet meer ver weg leek te kunnen zijn. Maar
de Oekraïne crisis en Poetins daadkracht in het voorkomen dat de
Krim met zijn Russische marinebasis eventueel in de handen van de
Amerikaanse-eigendom alliantie zou vallen, kwam als een godsgeschenk
voor deze, eerder nog, wankelende instelling.
De leiding van de
NAVO is bezig met troepenverplaatsingen om hun aanwezigheid in de
Baltische staten te versterken, het verzenden van raketten en
gevechtsvliegtuigen naar Polen en Litouwen, en sinds het neerhalen
van de Maleisische vliegtuig makt men aanstalten tot verdere
militaire bewegingen die kunnen omslaan tot gevaarlijke provocaties
voor Rusland. Het is duidelijk geworden dat de Poolse minister van
Buitenlandse Zaken samen met de Baltische landen, die niet deelnamen
aan de NAVO toen haar bestaansreden nog verdedigd kon worden, een
sterke drijvende kracht erachter zijn geworden. Een sfeer van
mobilisatie heeft zich verspreid de afgelopen week.
De
buikspreekpoppen Anders Fogh Rasmussen en Jaap de Hoop Scheffer kunnen
worden ingeroepen om op tv-schermen fel tekeer te gaan tegen
terugkrabbelende NAVO-lidstaten. Rasmussen, de huidige
secretaris-generaal, verklaarde op 7 augustus in Kiev, dat de NAVO
“steun voor de soevereiniteit en de territoriale integriteit van
Oekraïne onwrikbaar wordt”, en dat hij op zoek is om samenwerking
met het land te versterken bij de alliantie top in Wales in
september. Dat partnerschap is al sterk, zo zei hij, “en als
reactie op de agressie van Rusland, zal de NAVO trachten nog nauwer
samen te werken met Oekraïne om zijn strijdkrachten en
defensie-instituten te hervormen.”
In
de tussentijd hebben in het Amerikaanse Congres 23 Republikeinen
senatoren wetgeving gesteund, de “Russische Agressie Voorkoming
Wet” genaamd, die bedoeld is om het voor Washington mogelijk te
maken om Oekraïne een niet-NAVO-bondgenoot te maken, hetgeen kan
dienen als aanzet tot een directe militaire conflict met Rusland. We
zullen waarschijnlijk moeten wachten tot na de Amerikaanse
tussentijdse verkiezingen om te zien wat er van geworden is, maar het helpt diegenen in Washington die
bereid zijn om volgende stappen in Oekraïne te nemen alvast aan een politiek excuus.
In september vorig jaar hielp Poetin Obama door
het hem mogelijk te maken om een – door de neocons gepushte
bombardementscampagne tegen Syrië – te voorkomen, zoal hij ook had
geholpen bij de verwijdering van de lont uit het kruitvat ten tijde
van het nucleaire geschil met Iran, een andere neocon project. Dit
leidde tot een neocon vastberadenheid om de band tussen Poetin en
Obama te breken. Het is nauwelijks een geheim dat de
neoconservatieven verlangen naar de omverwerping van Poetin en de
uiteindelijke verbrokkeling van de Russische Federatie. Wat in Europa
minder bekend is, is het bestaan van tal van NGO's die in Rusland
actief zijn om ze hiermee een handje te helpen. Vladimir Poetin zou
nu of binnenkort toe kunnen slaan, de NAVO en het Amerikaanse Congres
voor te zijn, door het innemen van Oost-Oekraïne, iets wat hij
waarschijnlijk had moeten doen direct na de Krim-referendum. Dat zou
natuurlijk het bewijs zijn geweest van zijn kwade bedoelingen in de
Europese redactionele ogen.
In het licht van dit alles zal een van de meest
doorslaggevende vragen in de huidige mondiale kwesties zijn: Wat er
moet gebeuren voor de Europeanen om zich te realiseren dat Washington
met vuur speelt en niet langer de beschermer is waarop ze hadden
gerekend, en in plaats daarvan nu een gevaar geworden is voor hun
veiligheid? Zal het moment komen waarop duidelijk wordt dat de
Oekraïne crisis, boven al het andere, gaat over het plaatsen van
Star Wars raketbatterijen langs een omvangrijk stuk van de Russische
grens, hetgeen Washington - in de krankzinnige jargon van nucleaire
strategen - 'first strike' capaciteit verschaft?
Het begint door te dringen bij de oudere
Europeanen dat de Verenigde Staten vijanden hebben die niet Europa's
vijanden zijn , omdat zij hen nodig hebben voor binnenlandse
politieke redenen; om een economisch enorm belangrijk
oorlogsindustrie draaiend te houden en als lakmoesproef te dienen om de kandidaten voor een openbaar ambt te testen op hun goede bedoelingen. Maar terwijl het gebruik van 'schurkenstaten' en
terroristen als doelwit voor 'rechtvaardige oorlogen' nooit erg
overtuigend is geweest, zou een Rusland onder Poetin –
gedemoniseerd door een militaristische NAVO – de transatlantische
status quo kunnen helpen verlengen. De waarheid achter het lot van de
Maleisische vliegtuig, dacht ik vanaf het moment dat ik erover
hoorde, zou politiek worden bepaald. De zwarte dozen zijn in Londen.
In NAVO-handen?
Andere
belemmeringen voor een ontwaken blijven enorm; financialisering en
neoliberale beleid heeft een intieme transatlantische verstrengeling
van plutocratische belangen voortgebracht. Samen met het
Atlantische vertrouwen hebben deze factoren geholpen de politieke
ontwikkeling van de Europese Unie te dwarsbomen, en daarmee het
vermogen van Europa om verder te gaan met onafhankelijke politieke
beslissingen. Sinds Tony Blair, heeft Groot-Brittannië in de zak van
Washington gezeten, en sinds Nicolas Sarkozy kan men min of meer
hetzelfde van Frankrijk zeggen.
Resteert: Duitsland.
Angela Merkel was duidelijk ongelukkig met de sancties, maar
uiteindelijk ging ze mee omdat ze aan de goede kant van de
Amerikaanse president wil blijven, en de Verenigde Staten heeft als
overwinnaar in de Tweede Wereldoorlog nog steeds invloed door een
verscheidenheid van overeenkomsten. Minister van Buitenlandse Zaken
van Duitsland, Frank-Walter Steinmeier, geciteerd in kranten en te
zien zijn op tv, verwierp de sancties en wees naar Irak en Libië als
voorbeelden van de resultaten die voortkwamen uit escalatie en
ultimatums, maar ook hij draait bij en zal zich uiteindelijk bij de
rest voegen.
Der Spiegel is een van de Duitse kranten die hoop
bieden. Een van de columnisten, Jakob Augstein, valt de
'slaapwandelaars' aan die hebben ingestemd met sancties, en berispt
collega's die met de vinger naar Moskou wijzen. Gabor Steingart, die
Handelsblatt publiceert , ijvert tegen de “Amerikaanse neiging tot
verbale en vervolgens tot militaire escalatie, de isolatie,
demonisering, en het aanvallen van vijanden” en concludeert dat ook
de Duitse journalistiek “is overgestapt van nuchter naar onrustig
in een kwestie van weken. Het spectrum van meningen is versmald tot
het gezichtsveld van een telescoopvizier
.” Er moeten meer journalisten in
andere delen van Europa zijn die dit soort dingen zeggen, maar hun stemmen
zijn onhoorbaar door het geraas van laster.
Geschiedenis wordt geschreven, opnieuw. Wat wellicht het lot van
Europa kan bepalen, is dat ook buiten de verdedigers van het Transatlantische Geloof, fatsoenlijke Europeanen zich er niet toe
kunnen brengen om te geloven in het disfunctioneren en de volslagen
onverantwoordelijkheid van de Amerikaanse staat.
*Vanwege het formaat van het artikel en de haast om de vertaling af te krijgen zullen er ongetwijfeld nog regelmatig kleine wijzigingen en aanpassingen volgen. Ook zijn vertaal correcties of suggesties welkom. De wijzigingen zullen hieronder vermeld worden.
Dit werk is valt onder een
Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationaal-licentie.
