Van de week zou ik bijna bekeurd zijn wegens het rijden door rood licht. Het was
niet zo, daar ben ik 100 % zeker van, dus om te voorkomen dat ik deze
onterechte bekeuring zou krijgen schoot ik de agent dood. Dat mag
weliswaar niet, het is illegaal, maar als het ter voorkoming van een
ander onrecht is, – dan is dat weliswaar niet wettig, maar omdat
iedereen de noodzaak inziet – toegestaan. Dan is het legitiem.
Nou is dit
gelukkig allemaal verzonnen, inclusief de twee laatste zinnen, want
natuurlijk is het doodschieten van een ander persoon legaal noch
legitiem.
Ho, maar ter
zelfverdediging dan?
Dan moet er
minimaal aan twee criteria zijn voldaan. Er moet een directe dreiging
zijn voor een ander mensenleven(s) en het gebruikte geweld moet
proportioneel zijn.
Dat maakt de
morele en juridische veroordeling van mijn zaak dus eenvoudig: Het
was onwettig en fout. Je mag niet doden zonder zelf bedreigd te zijn
en het geweld is disproportioneel.
We verhuizen even naar Syrië. Op een dag, 21 augustus
2013, in de Ghouta wijk van Damascus, vallen er 355 slachtoffers ten
gevolge van een gifgasaanval. Zeer waarschijnlijk met raketten en
waarschijnlijk afgevuurd door het Assad regime. 'Waarschijnlijk' op
'face value' want het Assad regime had weliswaar de middelen en de
mogelijkheden, maar een uitermate zwak motief. En de 'bewijzen' die
vooralsnog door Amerika en bondgenoten onder de pet gehouden worden,
voorspellen ook al niet veel goeds. Aan de hand van wat er aan
vrijgegeven materiaal voorhanden is, is de bewijslast voor Assads
schuld weliswaar sterker dan die men destijds gebruikte voor de Irak inval,
maar overtuigend is het allemaal geenszins.
Terwijl ik dit schrijf is de
uitslag binnen van het VN onderzoek en ook dat vertelt niet veel meer
dat er een een gifgasaanval geweest. Het rapport doet dan ook geen
uitspraak over de schuld van het Assad regime.
Het Internationaal recht staat een militair ingrijpen
in een ander land niet toe, behalve in zéér uitzonderlijke gevallen
en wanneer er aan bijzonder strenge voorwaarden is voldaan zoals die
door de Verenigde Naties geformuleerd zijn. De inval in Irak voldeed
niet aan die verplichting en was daarom illegaal. Op dit moment is er
voor Syrië ook nog geen sprake van een mandaat tot militair
ingrijpen.
Dat betekent dat elk militair ingrijpen tegen Syrië
door een ander land een misdaad is. Dat niet alleen, het dreigen met
militair geweld is in strijd met het 'Verdrag van Wenen inzake het
verdragenrecht',
artikel 52:
"Een verdrag is nietig
als de totstandkoming is bereikt door bedreiging met of gebruik van
geweld in strijd met de principes van het internationale recht vervat
in het Handvest van de Verenigde Naties.”
en dat Handvest is daar
zelf al duidelijk in, artikel 2(4) :
“Alle leden onthouden zich in
hun internationale betrekkingen van bedreiging met of gebruik van
geweld tegen de territoriale integriteit of de politieke
onafhankelijkheid van een staat, of op enige andere wijze die
onverenigbaar is met de doelstellingen van de Verenigde Naties.”
Dan is het vreemd dat onze politiek en de media doen
of het dreigen met aanvallen van Syrië de doodnormaalste zaak van de
wereld is. Want, de VS mét of zonder 'coalition of willing' ontberen
momenteel ieder internationaal recht om zo'n aanval uit te voeren.
een vernietigend oordeel velde over de beslissing in
2003 om politieke steun te verlenen aan de Irak oorlog. Dan zou je
toch verwachten dat de politiek en de media, die destijds beiden vol
enthousiasme in de oorlogspropaganda van de VS waren getrapt, nu hun
lesje wel zouden hebben geleerd.
Niets lijkt minder waar.
Natuurlijk is de situatie niet geheel vergelijkbaar.
De klassieke grootmachten, die zich de noemer 'De Internationale
Gemeenschap' hebben aangemeten, hebben niet stilgezeten en hebben
geprobeerd criteria op te stellen om sneller en adequater op te
kunnen treden als zeer urgente kwesties daarom vragen, zoals een
dreigende volkerenmoord, oorlogsmisdaden, etnische zuiveringen of
misdaden tegen de menselijkheid, - het concept van de humanitaire
interventie. Op zich niet zo'n slecht idee, ware het niet dat deze
'resposibility to protect' (R2P) ook kenmerken van
paternalisme vertoond en riekt naar imperialisme, en daarom
een zeer omstreden doctrine
is. Dus om te stellen dat er vanuit deze R2P voldoende
gronden aan te voeren zijn voor een interventie gaat veel te ver. En áls dat al zo zou zijn dan dient de regie nog steeds bij de
Verenigde
Naties te liggen, niet bij de
Verenigde Staten van Amerika.
Hoe we het ook wenden of keren, een Amerikaanse
aanval op Syrië, hoe beperkt dan ook, is illegaal.
Onze regering zou dan ook niet mee moeten doen en ook
niet sympathiseren met voorstellen in die richting.
Dat deed deze regering wél door op 29 augustus, met
een meerderheid van de Tweede Kamer achter zich, te stellen dat de
mogelijk open gehouden moet worden om politieke of militaire steun te
verlenen aan een militaire actie tegen Syrië,
zónder mandaat van deVN-veiligheidsraad.
En dat is zeer opmerkelijk want gelijktijdig werd het
advies van de externe volkenrechtelijk adviseur van het ministerie
van BuZa bekend gemaakt. En volgens hoogleraar André Nollkaemper van
de Universiteit van Amsterdam was een militaire interventie in Syrië
naar geldend internationaal recht onrechtmatig.
Timmerman beweert echter dat er wel ruimte zit in de
interpretatie omdat een militaire interventie gerechtvaardigd kan
worden vanuit humanitaire overwegingen, daarbij duidelijk refererend
aan de 'R2P' doctrine. Doctrine, geen wet. En ten tweede, óók voor
een R2P ingreep is een VN mandaat vereist.
Dus, wie heeft Timmermans ingefluisterd dat steun in
enigerlei vorm, politiek en/of militair, legitimiteit zou
hebben? En wat bedoelt Timmermans als hij het volgende beweert:
"Het
kan zijn dat iets 'wel legaal is, maar niet legitiem'. Bijvoorbeeld:
Als je geen mandaat krijgt van de Veiligheidsraad, kan het tóch
legitiem zijn om op te treden."
Dat is volstrekt onwaar maar zo'n man als Timmermans
verzint zoiets toch niet zelf? Welke adviseur heeft hem dat wijs
gemaakt? Dat vroeg RTL Nieuws zich ook af, verzocht het Ministerie om
uitleg via de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) en stapte - na
afwijzing van dit verzoek -
naar de rechter om via een kort geding
deze openheid te eisen.
De rechter was van oordeel dat er zwaarwegende
belangen waren die geheimhouding noodzakelijk maakten en er werd RTL
niet meer toegezegd dat er binnen twee weken 'een paar passages' uit
het ambtelijk advies openbaar mochten worden gemaakt.
Dat zou dom zijn als we ons herinneren aan de
bedenkelijke rol die zij hebben gespeeld in de beïnvloeding van het
politieke en publieke debat omtrent de aanval op Irak. Rob de Wijk
was toen degene die ons dagelijks uitlegde wat Amerika's visies waren
op de geheime bergplaatsen van Saddam Hoesseins
massavernietigingswapens. En dat alles zonder de minste kritiek of
kanttekening te plaatsen aangaande de onbetrouwbaarheid van de
informatie. Wat natuurlijk ook weer niet zo vreemd is omdat de Wijk
regelmatig in Washington aan tafel zit met de allerhoogste top als
medewerker van een adviesgroep voor het Witte Huis en de State
Department, de
Strategic Advisors Group.
Maar de Wijk heeft het inmiddels te druk met zijn
The Hague Security Delta (HSD) en
The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS) en sindsdien heeft Ko Colijn het stokje overgenomen.
En ook Ko Colijn vertegenwoordigt als 'onafhankelijk deskundige' van
Clingendael precies de denkbeelden van Washington. In dit interview
met NU/ZIE stelt Colijn dat als de VS van mening is dat hun nationale
veiligheid in het geding is, het gewoon kan beslissen aan te vallen
op de grond van 'zelfverdediging.' En al klopt daar geen moer van: Wie gaat ze stoppen,
of naderhand voor een internationaal hof slepen? - Precies. Colijn
geeft een lesje in realpolitik en hij adviseert dat
"minister
Frans Timmermans 'the guts' moet hebben om te zeggen: Het is
illegaal, maar legitiem."
Dus mocht er geen openheid komen over de adviseurs
die Timmermans wijs hebben gemaakt dat iets illegaal maar wel
legitiem kan zijn, dan zou Ko Colijn een goede kandidaat zijn
geweest. En mijn advies aan de burgers zou zijn om vanaf heden geen
verkeersboetes meer te betalen. Intervenieer maar humanitair in je
eigenbelang, zou ik zo zeggen.
Dit werk is valt onder een
Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 3.0 Nederland-licentie.