(A.M. = Abby Martin)
Toen de opstand uitbrak in Syrië, in het begin met de eerste protesten, ging VS ambassadeur Robert Ford naar de plaatsen waar de betogers zich hadden verzameld. En, dit is uitzonderlijk; een buitenlandse ambassadeur binnen een soeverein land die de oppositie bezocht die streed voor de omverwerping van de regering. Het is van belang dat men dat onthoudt. Met andere woorden zei de regering van de Verenigde Staten dus – via de aanwezigheid van Robert Ford – tegen de tegenstanders van de Assad regering: Wij gaan jullie Damascus leveren.
Anders gezegd: De VS koos in 2011 partij door ambassadeur Ford naar die plaatsen te laten gaan. Het was geen kwestie van een warrig beleid. Het plan was, als onderdeel van het anti-Iran beleid, dat Damascus uitgeleverd diende te worden aan andere machthebbers dan Iran, wellicht Saoedi Arabië.
Dit was een duidelijke stellingname. Maar de Syrische oppositie wist vanaf het begin dat - alleen indien de VS bereid was om Damascus naar de eeuwigheid te bombarderen - dit regime niet ging vallen. Dus terwijl men wist dat het scenario rammelde gaf men voeding aan de hoop en de verwachting dat de VS vroeg of laat wel met het bombarderen van Damascus zou beginnen, iets waarvan de VS wist dat het niet zou gebeuren. Hier ligt dus tevens een deel van de verantwoordelijkheid voor de honderdduizenden doden in Syrië. Met andere woorden: De VS gaven het groene licht aan een scenario terwijl men wist dat het vervolg uit zou blijven.
Dus ik zie helemaal geen warrig Amerikaanse beleid. De verwarring kwam pas aan het licht toen de Obama regering min of meer het feit probeerde te verhullen dat men niet in staat was gehoor te geven aan de verwachting die Robert Ford had gewekt bij de demonstranten.En het ging nooit om het volk van Syrië, het ging altijd al om Iran.
A.M.: En het is niet alleen het Pentagon, maar het zijn ook de pacifistische en linkse groeperingen die de afzetting van Assad als een prioriteit zien. Wat zou dat betekenen voor het Syrische volk?
De Assad regering is de regering van een bepaalde klasse van mensen. De Syrische regering heeft enorme vooruitgangen geboekt. Ondanks een meedogenloze politiek van gevangenisstraffen voor oppositieleden. Meedogenloos jegens een ieder die opstond tegen de regering, slaagde men er toch in enige vooruitgang te boeken in het welzijn van mensen. Creëerde allerlei soorten instellingen et cetera
Basher al-Assad, die het regime als het ware erfde, kwam uit een geheel ander moment van de wereldgeschiedenis, open naar Amerikanen en de Europeanen. Hij stond veel meer open tot een neoliberale ontwikkeling, nieuwe constructie projecten enzovoort. Hij ging in zee met de Turken en Turkije verdiende in de jaren 2000 veel geld met de renovatie van Noord-Syrië. Dit was het moment waarop er een gevoel van ontheemding onder bevolking ging ontstaan. Er was oprechte ontevredenheid in het land.
Maar ondanks deze ontevredenheid was de oppositie onder het volk zwak. Er was geen enkele mogelijkheid denkbaar dat men zou kunnen winnen van de regering. En ik bedoel niet in militaire zin, maar in de zin van die enorme bevolkingsgroep aan te spreken die de regering bleven steunen. Je kunt geen revolutie creëren door bochten af te snijden. Je zult de langdurige weg moeten volgen.
Wat de VS de oppositie aanbood was zo'n afgesneden bocht.
En wat bedoelen we precies met 'oppositie'? De mensen die revolutionairen waren in Syria, de linkerkant in Syria die als groep bestond, was nooit de gedroomde oppositie in de ogen van de Amerikanen. Wie zagen zij als 'de oppositie'? Vanaf het begin zagen zij de plaatsvervangers [FSA, al-Nusra, IS, etc.] van Turkije, Saoedi Arabië of zelfs de Moslimbroederschap eerder als de revolutionaire krachten. Dat waren de mensen met wie men in gesprek ging. Niet met de socialisten die beschikbaar waren. Dat waren de mensen die iedereen als 'overbodig' beschouwde.
De term 'oppositie' is te ruim. Als mensen 'oppositie' horen denken ze aan rebellen die uit het niets kwamen om te strijden aan het front. Maar als westerse regeringen het hebben over de oppositie bedoelen ze de mensen die in ballingschap zaten in Turkije. Dit was een soort van elite, vergelijkbaar met de transnationale coalitie die gecreëerd werd in Libië. Wie waren zij? Dat waren bankiers, dat waren de mensen die het Westen ziet als 'oppositie'
We moeten ons zelf niet voor gek houden, vanaf een pril begin werden de mensen met een kluitje in het riet gestuurd, wie écht belangrijk werden, waren de plaatsvervangers. En die plaatsvervangers waren niet slechts zakenlui in strakke pakken. Ze smolten al snel samen met lieden van de slechtst denkbare soort, die door westerse en Golf-Arabische steun vrij baan kregen om chaos te veroorzaken in Syrië
A.M.: het voelt als déjà vu omdat we niet zo lang geleden hetzelfde hebben meegemaakt in Libië waar de aard van de revolutie ondergeschikt was aan de omverwerping van Gadaffi. Wat kunnen we opsteken van de gebeurtenissen in Libië?
Het hangt er van af wie iets gaat leren van welke lessen. Het Westen heeft namelijk niets geleerd. Het Westen gelooft dat regime change van zijn tegenstanders toegestaan is. Trouwens, er was in die tijd een geval van een zogenaamde 'soft regime change'. In 2009 in Honduras gaf de VS voluit steun aan de omverwerping van de legitieme regering van het Hondurese volk. Dat was toen Hillary Clinton minister van Buitenlandse Zaken was.
In Japan koos het volk via een democratisch proces voor een regering die een mandaat had om sommige (niet alle) Amerikaanse basissen op Okinawa te verwijderen. Hillary Clinton lobbyde bij de regering en de VS brengt de democratisch gekozen regering van Japan ten val, en helpt een andere regering de macht over te nemen. Dit werd nauwelijks gemeld door de Amerikaanse media.
Dus terwijl men met regime change in het Midden Oosten bezig was vond er een succesvolle machtsovername plaats in Honduras en één in Japan. Heb je ooit iemand horen praten over regime change in Japan? Nee.
Ze zullen de schuld van wat er gebeurt in Afghanistan of wat er gebeurt in Syrië (de opkomst van ISIS, de taliban, of wat dan ook) afschuiven op iemand anders. Ze zullen zeggen dat het Assad's schuld is dat ISIS ontstond. Kom op! ISIS is een direct product van de chaos die ontstond na de omverwerping van Saddam Hoessein in Irak.
Toen Saddam gevangen genomen werd, kwam hij uit zijn hol en hij zei tegen de Amerikaanse troepen: “Ik ben Saddam Hoessein, de president van Irak en ik wil onderhandelen over een overgave.”
Ze dreven de spot met hem, lachten hem uit, ze vernederden hem. Stel je voor dat de regering daadwerkelijk had gezegd: 'Oké, we accepteren je overgave.' Met andere woorden: We willen een nieuw Irak creëren – dat we illegaal aan hebben gevallen, dat we illegaal vernield hebben – maar we willen dat jouw mensen, de fedayeen saddam, hier in de toekomst een rol in gaan spelen. Het zijn Irakezen. We kunnen ze niet simpelweg uitsluiten van de Iraakse geschiedenis.
Maar nee, ze accepteerden geen overgave. Ze leverden hem uit om gelyncht te worden. Neem Gadaffi! Gadaffi werd vermoord. Tijdens een NAVO aanval werd zijn auto geraakt en hij werd op straat gelyncht.
Op dit moment wordt de dienst in Sirte – ooit Gadaffi's woonplaats – uitgemaakt door ISIS. En in Sirte tref je niet alleen de jihadi's aan, maar ook Gadaffi's 'Groene beweging' die totaal geïsoleerd raakte sloot zich aan bij ISIS. Waarom?
Omdat dat de enige weg is die voor hen open staat. Waarom hebben ze destijds niet gewoon Gadaffi gearresteerd (zonder rechtsgrond weliswaar), maar waarom niet zijn overgave geaccepteerd en zeggen: jouw blok van supporters zal een plaats in Libië krijgen. Er zijn tienduizenden Gadaffi aanhangers die zonder aanklacht gevangen zitten – dit is een schending van mensenrechten.
Als je deze regime change operaties uitvoert en je vertelt tegen een deel van de bevolking dat ze niet langer relevant zijn dan veroordeel je hen tot een sociale en politieke dood en soms levenslange opsluiting. En dit is een les die door iedereen gemist wordt. Ze zeggen: Ik wou dat er geen oorlog meer was. Maar je hebt die oorlogen gevoerd, je hebt die landen vernietigd. In de wetenschap dat je dat allemaal illegaal hebt gedaan, dien je de gevolgen onder ogen te zien.
Een Amerikaan zou niet moeten beslissen wat er gebeurt in Libië. Laat de gehele Libische bevolking beslissen, inclusief degenen die je nu als paria's behandelt. In Syrië is het leger uitstekend georganiseerd, het is zeer gedisciplineerd en er is geen sprake van desertie geweest. Het idee dat het leger bang wordt van een Amerikaanse ambassadeur die tussen een vijftigtal demonstranten opduikt is een illusie. Een gevaarlijke illusie.
Ik denk dat er voor niemand een dwingende noodzaak zou moeten zijn om je vóór of tegen Assad uit te spreken. Het is onbelangrijk. Waar het om gaat is dit: Ik geloof in vrijheid. Maar ik besef ook dat vrijheid langdurige strijd is.
Vrijheid vereist dat je probeert anderen aan je zijde te scharen. Zoals ik al eerder zei: Het afsnijden van bochten werkt niet. Je kunt niet je weg naar vrijheid bombarderen, het is een langdurige strijd. En in Syrië kan de regering niet bij iedereen in de smaak vallen maar dat ligt voor anderen weer compleet anders. In een vacuüm belanden is het slechtste wat een regio in de wereld kan overkomen. Mensen hebben inmiddels doorgekregen dat het Syrische leger een van de belangrijke factoren is in de oorlog tegen ISIS.
A.M.: En het Witte Huis zegt dat haar strategie bestaat uit het zaken doen met lokale spelers, hoewel we daar zeer tegenstrijdige spelers tegenkomen. Om maar te beginnen met Saoedi Arabië,... is dit een logische partner voor vrede als zelfs Hillary Clinton zegt dat het de grootste wereldwijde exporteur is van wahabitisch terreur?
De regering van de VS heeft een voornaamste bondgenoot in de regio (afgezien van Israël, Israël vervult hier alleen een indirecte rol) en dat is Saoedi Arabië. En de VS heeft herhaaldelijk verklaard dat men de verdediging van het koningshuis, niet het land zelf, als haar voornaamste taak ziet.
Waarom is dat zo? Het gaat om olie. Niet omdat Amerika olie koopt van Saoedi Arabië maar omdat de Saoedi's de olieprijzen kunnen beïnvloeden. Neem de recente gebeurtenissen. Venezuela probeerde OPEC nieuw leven in te blazen, hogere prijzen te realiseren, en de baten te gebruiken om regionale ontwikkelingen te steunen. Wat deed Saoedi Arabië? Het voerde de opzettelijk olieproductie op, wat een daling in olieprijzen tot gevolg had en waarmee de tegenstanders van de VS op de knieën gebracht werden. Wie dat waren? Dat waren Venezuela, Rusland en tot op zekere hoogte Brazilië en uiteindelijk ook China.
Al deze landen raakten in een vrije val. Dus de oliestaat Saoedi Arabië is een wapen tegen andere machten op deze planeet. Als er een ding is waar de bevolking van de VS eens over na moet gaan denken is het deze onbuigzame alliantie met een theocratie die niet alleen zijn volk wreed behandeld maar het materiaal levert voor wereldwijde contrarevolutie.
Saoedi Arabië beziet z'n regio helemaal door een sektarische bril. Het ziet de strijd in Jemen als een tussen soennieten en sjiieten, wat de Jemenieten zelf dus helemaal niet zo zien. Het ziet Syrië als een Soennitisch/Sjiitische aangelegenheid, terwijl de zaken in Syrië veel gecompliceerder zijn dan dat.
Sinds de 1960's hebben ze – met steun van de VS – dit sektarische denkbeeld de wereld opgedrongen. Niet alleen in deze regio. Als ik je voorstel Abby: Laten we een kaart maken van waar al-Qaida zijn rekruten vandaan haalt. Een van de meest verbijsterende dingen die je zult ontdekken, dat vanaf de jaren 60 een door de Saoedi's gesteunde groep die zich de 'World Muslim League'(WML) noemde, fondsen verstrekte aan deze al-Qaida cellen. En dat deden de Saoedi's al vanaf de 60er jaren. Ze waren tegen Arabisch nationalisme, daar ging het hun om. We hebben het over de voornaamste Amerikaanse bondgenoot. Er bestaat een schitterend Wikileaks telegram uit 2005 uit Syrië, waarin de Syrische beleidsmedewerker op de VS ambassade zegt: “We moeten het Saoedische spel, om spanningen tussen soennieten en sjiieten op te voeren, steunen.”
Stel je dat eens voor. Dit is een ernstig probleem. En nu beginnen nuchtere westerse regeringen (niet per se de VS) door te krijgen dat dit uit de hand gelopen is. En dat er iets gedaan moet worden om de hyper-agressieve benadering tot dominantie in de regio te beteugelen.
A.M.: Laten we een andere regionale speler bekijken; Turkije. Hoe heeft Turkije de bloei van ISIS mogelijk gemaakt?
Door de grens open te houden! Toen Obama in augustus 2014 zei dat ISIS een bedreiging voor de wereld was enzovoort, had zich op het NAVO handvest kunnen beroepen en Turkije als NAVO lid zou daarop gedwongen kunnen worden de grens te sluiten. Maar de VS bracht het NAVO handvest niet ter sprake, en de grens bleef poreus. En sinds augustus 2014 bleven de ISIS rekruten in Syrië binnenstromen.
Slechts heel af en toe maakt de pers er melding van: De eerste keer over de vrouwelijk Parijs terroriste: “Ze is in ISIS gebied, ze kwam vanuit Turkije binnen.” Maar hoe reisde ze door Turkije? Ze landde op vliegveld Istanboel, stapte op een vliegtuig naar Gaziantep, en reed ongestoord de grens over met Syrië. Hoe kan dat? Turkije is een soevereine staat... De grens is poreus.
Turkije speelt dus een spel waarmee ze een destructie richting zijn ingeslagen, waarbij men pogingen om de Koerdische opkomst te temperen uitgelopen zijn tot een oorlog tegen de Koerden. Niet alleen de Koerden in Turkije, ze bombarderen steden in Koerdistan in Turkije, maar ze bombarderen ook PKK en YPG basissen in Irak waar mensen getraind worden om tegen ISIS te vechten.
Als je een Amerikaans strategische planner zou zijn en je zou een basis in Turkije opzetten om ISIS te kunnen bombarderen en ondertussen verleen je grondsteun aan de Koerdische milities en opeens verschijnen Turkse vliegtuigen die jouw Koerden gaan bombarderen. Nou, wat is hier gaande? En waarom moeten mensen zoals jij en ik dit uitleggen? Dit is niet aan ons om uit te leggen, dit is zowel aan de Amerikaanse, als de Koerdische ministeries van Buitenlandse Zaken om uit te leggen.
A.M.: Kun je wat meer duiding geven aan het waarom van de Turkse oorlog tegen de Koerden?
Het punt van het Midden Oosten of willekeurig welk ander deel van de wereld is de culture diversiteit. Als je rondreist in het noorden van Irak bijvoorbeeld is het landschap ruig en bergachtig, zodat je tussen en de ene en de andere vallei al een taal kunt tegenkomen die net iets anders is. Andere religieuze tradities, er is enorm veel diversiteit in het Midden Oosten, het is ongelofelijk.
Die mensen leefden voor een lange periode in diverse vormen vreedzaam naast elkaar. Ik ga het niet romantiseren. Verschillende vormen, dus ook wel eens spanningen. Een grote Armeense bevolking, bijvoorbeeld.
Na de Eerste Wereldoorlog volgde Turkije een harde republikeinse, Turks-nationalistische lijn, onder leiding van Kemal Atatürk, 'de vader van alle Turken' wat weinig ruimte liet voor minderheden. En er was natuurlijk de de genocide op de Armeniërs. Maar er was ook de kwestie met de Koerden.
Koerden werd verteld: jullie zijn als ons, niet als de christenen. Aanvankelijk werd religie er bij betrokken. Maar het ging nooit echt over religie, de aanval op de Armeniërs ging ook niet over religie het ging om verschillen. Ga je net als ons zijn? Ga je volledig assimileren of niet? Het was een zeer dwingend assimilerend nationalisme. En de Koerden werd verteld dat ze moesten assimileren om Turks te worden; er bestaat niet zoiets als 'een Koerd'.
Dat is een vrij meedogenloze vorm van nationalisme. Dat is de historie van modern Turks nationalisme geweest, het heeft moeten worstelen met de giftige spanning die daarin besloten lag en die geen plaats biedt aan minderheden.
Wat interessant is aan Turkse geschiedenis van de afgelopen twintig jaar, dat de Koerdische politieke bewegingen nieuw leven in de de Turkse politiek hebben geblazen. De HDP bijvoorbeeld is een van de weinige partijen die totaal sociaal progressief is en gelieerd aan het Turkse links en die het heeft versterkt heeft met een massabeweging. Ze leverden in 1993 hun onafhankelijkheidswens in, in ruil voor een aparte status in Turkije. Deze politieke steun leverde Turks links een enorme electorale winst op. De Koerden zij daarom niet een of andere vreemde levensvorm, ze horen volop in de Turkse samenleving. De grootse Koerdische stad is Istanboel. Er wonen daar 1 miljoen Koerden . Ze wonen overal verspreid in Turkije. Maar ze hebben door hun strijd om zelfbeschikking lucht gegeven aan het gehele Turkse volk.
Men wil een een herziening van de idealisering van dat giftige nationalisme, waar Erdogan nu de vertegenwoordiger van is geworden. De Koerdische strijd gaat niet over etniciteit, het gaat over waarden. De HDP is geen exclusief Koerdische partij, het is een partij van bepaalde sociaal progressieve waarden. Dus dat is nu beschikbaar - binnen Turkije.
A.M.: Er is een wetenschapper die iedere zelfmoordaanslag sinds 1980 heeft bestudeerd en hij ontdekte dat 95 % daarvan één strategische motivatie deelde en dat is de militaire interventie of bezetting van hun land. In deze wetenschap, waarom denkt u dat het imperium volhardt in het gebruik van militaire interventies?
Er zijn meerdere redenen. Als je geen andere oplossing hebt voor de problemen van het volk, gebruik je de hamer. Als geen enkele oplossing meer kunt bedenken om een eind aan armoede te maken, honger, wanhoop et cetera. - in de Verenigde Staten – waarom zouden we het over de wereld moeten hebben. Zelfs als men in Amerikaanse steden niet voor genoeg banen of scholen kan zorgen, zorgt men voor politie, zorgt men voor gevangenissen. Dit is de nationale evenknie van imperialisme in het buitenland. Hier hebben ze geen antwoord op mensen die verhongeren, dus gebruiken se de gevangenis. Daar hebben ze geen antwoord op de verlangens van de mensen, dus gebruiken ze bombardementen. Dit is een gewoonte geworden. Waarom? Omdat de zeer rijken der aarde in staking zijn gegaan. Ze weigeren belasting te betalen. Ze schieten tekort in de levering van welstand voor menselijke verbetering. Ze leveren maar al te graag geld om mensen te bombarderen en ommuurde gemeenschappen te bouwen, ze leveren maar al te graag dystopia. Ze zijn in staking als het aankomt om de creatie van utopia. Het is aan mensen die goedbedoelend zijn en weldenkend zijn, mensen die in de goede kant van de geschiedenis geloven, om te vechten voor utopia.
Zíj hebben een eindspel en dat is puur dystopisch.
We zijn vergeten dat we moeten vechten voor een eindspel. Onze toekomst ligt niet alleen in verzet. Onze toekomst moet iets prachtigs zijn.
Dit werk valt onder een Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationaal-licentie.
