Hoe de VS de juridische hobbel in Libië gaan nemen

Bombs away!' riep men alweer enthousiast in de VS.

De VS is opnieuw - en dit maal 'corrigerend' - gaan bombarderen in Libië, het land dat als een puinhoop achterbleef na de vorige 'humanitaire' bombardementen in 2011. Corrigerend, want de gevolgen van het omverwerpen van Gaddafi bracht niet de beloofde democratie maar een nieuwe 'failed state'. Nieuwe bommen moeten daar verandering in gaan brengen.

In hoge mate verantwoordelijk destijds was de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken, Hillary Clinton. Wie herinnert zich niet hoe blij zij kakelde dat zij de nieuwe Caesar was en de rectale verkrachting van Gaddafi met een bajonet en diens gruwelijke dood bejubelde als een persoonlijk succes?

Maar dat bleek nog niet het enige van Hillary's 'prestaties' in Libië... en in Irak, en in Syrië. Uit diverse getuigenissen zoals die van CIA officer David Manners en uit diverse Wikileaks documenten bleek dat Hillary ook degene was die de nodige Amerikaanse wapens aan 'rebellen' van allerlei pluimage had geleverd. Niet alleen voor de Gaddafi oppositie maar en passant ook nog voor de oppositie, die in Syrië voor de omverwerping van het Assad regime moest gaan zorg dragen. Wapens die zéér zeker bij Al-Qaida belandden en mogelijk ook bij ISIS. Het is zelfs denkbaar dat ambassadeur Stevens met Amerikaanse wapens aangevallen werd toen Libische rebellen een aanslag pleegden op het consulaat in Benghazi. Een 'consulaat' overigens dat alleen maar diende als transactieplek voor wapenleveranties.

Op 23 juli koos Hillary Clinton Tim Kaine als haar 'running mate' ; de toekomstige vicepresident van de VS. En daarmee diende zich ook een hobbel aan die genomen moest worden. Tim Kaine was namelijk degene die lang op aangedrongen heeft had dat er een nieuwe AUMF door het Congres uitgevaardigd moest worden omdat de oude AUMF eigenlijk niet langer voldeed. 

Waar gaat dit allemaal over? Wat is dat; een AUMF? 
Het betekent: Authorization for the Use of Military Force (toestemming voor het gebruik van militair geweld) en is vergelijkbaar met het afkondigen van de noodtoestand of de staat van beleg. Het idee erachter is dat ten tijde van oorlog het normale democratische proces te traag werkt om snelle en adequate beslissingen in strijdsituaties te kunnen nemen. De president krijgt hiermee echter gevaarlijk veel bevoegdheid om naar believen oorlogshandelingen te verrichten naar goeddunken, en normaal gesproken wordt deze drastische maatregel alleen in zeer uitzonderlijke toestanden gehanteerd.
Die uitzonderlijke toestand deed zich voor op 11 september 2001 toen de VS opgeschrikt werden door een reeks aanslagen door Al Qaida, die door George Bush beschouwd werden als een oorlogsverklaring tegen de VS. Hij vroeg en kreeg daarop van het Congres deze voorlopige carte blanche om zelfstandige beslissingen te mogen maken, volgens deze formulering: 
"...tegen degenen die verantwoordelijk zijn voor de aanslagen op 11 september 2001. De verleende toestemming geeft de president de bevoegdheid om alle 'noodzakelijke en passende militaire middelen' te gebruiken tegen degenen waarvan hij heeft vastgesteld dat zij meegewerkt hebben aan het 'plannen, toestaan, plegen van of helpen met' de 11 september aanslagen, of wie aan deze personen of groepen onderdak hebben verleend."

Een tijdlang voldeed deze AUMF omdat overal waar Al-Qaida zijn lelijke kop liet zien, de dienstdoende president zonder met Congres te overleggen ten strijde kon trekken. Overleg met het Congres was overbodig. In ander gevallen zoals in Pakistan waar de taliban bestreden moest worden gebeurde dat op 'uitnodiging van de Pakistaanse regering'. Maar gaandeweg raakte de rek uit de mogelijkheden van de AUMF. Hoe meer er doelen  met drones werden bestookt die - niet Al-Qaida - waren of van wie het zeer onaannemelijk is dat ze iets met 9-11 te maken hebben - hoe meer duidelijk werd dat er iets met de autorisatie gedaan moest worden. Zeker toen ISIS zijn intrede deed; een organisatie die duidelijk niets met 9-11 van doen heeft gehad en evenmin aanslagen had gepleegd in de VS of op Amerikaanse doelen.

Gelet op de bewoording van de AUMF uit 2001; tijd voor een update dus.

In februari 2015 vroeg president Obama het Congres om een nieuw AUMF goed te keuren waardoor hij toestemming zou krijgen om oorlog te gaan voeren met name tegen de Islamitische Staat (in Libië) en 'daarmee verbonden personen of strijdkrachten' zo lang hier geen 'langdurige offensieve grondoffensieven' aan verbonden zouden zijn. Obama vroeg tevens om een gelimiteerde autorisatie van drie jaar. 

Republikeinen en Democraten mopperden beiden, vonden het maar een gedoe. Het zou enerzijds wel eens te restrictief kunnen zijn als de president alles eerst moest gaan overleggen met het Congres. Aan de andere kant vond men het ook geen goed idee om nog meer blanco cheques uit te schrijven. 

Weet je wat? dacht men - We doen gewoon niets.   

Vanaf dat moment redeneerde Obama dat er - bij uitblijven van aangepaste wetgeving - de oude gewoon geldig bleef. En hij bombardeerde lekker verder...

Een middelbare scholier heeft al door dat er iets niet in de haak is hier. De oorspronkelijke AUMF uit 2001 voldoet uiteraard al lang niet meer. 

ISIS is niet Al Qaida. ISIS bestond niet eens in 2001 en ISIS heeft geen aanslagen op Amerikaanse bodem gepleegd en er is geen sprake van een onmiddellijke dreiging dat zoiets zou gaan gebeuren. Libië is niet in oorlog met de VS. Als Pentagon persvoorlichter Peter Cook uitlegt dat president Obama het noodzakelijk vindt om bommen op ISIS doelen in Libië te gaan gooien duurt het tot het 28:04 min. moment tot een journalist eens informeert op welke legitimiteitsgronden dit gebaseerd is. 

Cook antwoordt vlotjes dat dat de '2001 Autorisatie tot het gebruik van militair geweld' hiervoor de juridische dekking verstrekt.   

Er dreigt even een probleempje te ontstaan als Tim Kaine publiekelijk kenbaar maakt dat hij zo zijn twijfels heeft over de legitimiteit van de AUMF voor de bombardementen in Libië.

"Ik denk niet dat de huidige juridische grondslag toereikend is om deze oorlog tegen ISIL te voeren," zegt Kaine in een interview bij NBC's "Meet the Press." "Ik heb zeer ernstige twijfels of die ons toestaan een offensieve oorlog tegen ISIL te voeren.

Maar meteen toont Hillary haar 'leiderscapaciteiten' door haar running mate op zijn plaats te zetten: Als zij dezelfde vraag voorgelegd krijgt: "Voldoet de 2001 AUMF voor de huidige bombardementen op Libië", antwoordt ze: "Zeker weten van wel". 

Het probleem van de rammelende autorisatie is inmiddels al min of meer opgelost. Eerst deed men nog een poging om ISIS te presenteren als een offshoot van Al-Qaida, maar daar zag men maar van af. Nu is de uitleg dat de VS daar aan de slag gaat op verzoek van de "regering van nationale eenheid", een interim bestuur dat tot stand kwam met hulp van de VN-Veiligheidsraad. Dat 'verzoek' is ongeveer zo tot stand gekomen: De Amerikanen deelden de regering mee: "Jullie hebben onze hulp nodig, teken op de stippellijn."

Het is inderdaad een manier om een juridisch draagvlak in elkaar te frutselen, maar geloofwaardig is

het niet, en critici van de Obama regering wijzen erop dat het nu lijkt alsof 'een ander land ons gaat vertellen waar, wanneer en tegen wie wij gaan vechten'.

Daar zit wat in natuurlijk.

En daar komt ook nog eens bij dat die 'regering van het nationaal akkoord' (GNA) zoals hij vaak genoemd wordt nauwelijks een eenheid vormt.

Vanwege de verdeeldheid is het ook nog niet mogelijk geweest om een begin te maken met een

functioneel nationaal leger. En daar wringt opnieuw voor de VS de schoen. De absolute onwil bij het Amerikaanse volk om opnieuw eigen grondsoldaten te zien sterven voor een of ander buitenlands avontuur. Dus valt de VS maar weer terug op de beproefde methode, die (zonder een gecoördineerd grondoffensief) nog nimmer succesvol was maar zo 'American' als 'apple pie': "Bombs away!"

Dit werk valt onder een Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationaal-licentie.