Capitalism and Government Debt at Odds in Greece - Michael Hudson (vertaling)

Dit is een vertaling van deel I van  dit interview van Sharmini Peries met Michael Hudson bij TheRealNews. Deel II volgt.

PERIES: Michael, zou je ons uit kunnen leggen wat je in het Counterpunch artikel bedoelt als je schrijft dat er geen mechanisme zou bestaan om schuld mee af te schrijven; datgene waar Griekenland nu al vijf en een halve maand om vraagt.

HUDSON: De verenigde Staten en Europa kennen een lange rechtshistorie die honderden jaren teruggaat en dat publieke / private faillissementen behandelt. Personen kunnen van faillissementsregelingen gebruik maken om ze van een schuldenlast te bevrijden. Bedrijven gaan aan de lopende band failliet, en ze komen voor een rechtbank, en schulden worden afgeschreven.

Maar met overheidsschulden ligt dat anders. Er is sprake van een bewust opgelegde wetteloosheid, vooral sinds de tweede Wereldoorlog, om voorkomen dat er enige discussie kan zijn over het afschrijven van schulden door regeringen. En het idee is dat als obligatiehouders van de wereld (en dan hebben we het feitelijk over de 1 procent), als de 1 procent kan voorkomen dat een rechtbank dit ooit kan afschrijven, dan is er slechts wetteloosheid als een regering zegt dat ze niet kunnen betalen. En het is duidelijk dat veel regeringen niet kunnen betalen, en vooral nu Griekenland.

En gewoonlijk zijn regeringen in staat gebleken om met obligatiehouders over schulden te heronderhandelen. Er is een markt in staatsobligaties. De markt heeft de Griekse staatsobligaties afgewaardeerd tot ongeveer 30 cent per dollar. En dat betekent dat de markten geloven dat Griekenland misschien een derde van de schuld die het heeft kan terugbetalen, maar meer niet. Maar de centrale banken hebben iets anders in gedachten. En de motieven zijn niet echt economisch, en niet echt financieel. Het is politiek.

En als je kijkt naar hoe Europa georganiseerd is, dan heeft Europa geen gemeenschappelijke ordening. Er is geen echte parlement in staat om pan-Europese fiscale regels of de regelgeving, of iets anders te implementeren. Er is maar één Europese organisatie die dat wel kan en dat is de Europese Centrale Bank (ECB). En de Europese Centrale Bank, zoals centrale banken overal, wordt beheerd door de commerciële banken. En in Europa worden die bestuurd door de ultra-rechtse vleugel. Dus we hebben het dus over een uitzonderlijk rechts beleid, en die hebben dan ook een extreem geloof in 'Chicago School' privatisering.

En de werkelijke issue is hier niet of Griekenland de schulden kan betalen of niet. Iedereen weet dat het dat niet kan. Gisteren kwam de Amerikaanse minister van Financiën Lew naar buiten en zei: Griekenland heeft een afschrijving nodig heeft, want het kan de schuld niet betalen. Een week geleden zei het Internationaal Monetair Fonds (IMF) dat ze niet langer leningen zouden verstrekken aan de Europese Centrale Bank voor Griekenland, omdat het niet kan betalen. Iedereen beseft dat het niet kan betalen.

Maar de ECB heeft een houding aangenomen die je bijna fascistisch kunt noemen. Het zegt: We zijn helemaal niet uit op de collectieve schulden. We weten dat Griekenland niet kan betalen, want het kan het geld niet verdienen om die schuld te betalen. Wat het wél kan doen is het verkopen van zijn eilanden, het kan het Parthenon verkopen. Het kan zijn land te verkopen. Het kan zijn gasrechten in de Egeïsche Zee te verkopen. Het kan de radiostations en televisiezenders verkopen. Het kan zijn wegen verkopen aan mensen die wij benoemen.

Probeer je datzelfde nu eens voor te stellen als dat in Amerika zou gebeuren. Er is sprake van een financiële crisis en gouverneur Chris Christie van New Jersey, of burgemeester Rahm van Chicago zouden belast worden met de verkoop van het publieke domein. Ze zouden het verkopen aan hun trawanten. Ze zouden verkopen aan hun insiders, en dat is wat de Europese Centrale Bank Griekenland heeft opgedragen. Zoals vorig jaar, toen de rechtse partijen in Griekenland het voor het zeggen hadden en hadden afgesproken om hun gasrechten privatiseren. De helft van de privatisering die op het programma stond werd verondersteld om de gasleiding te zijn. Het beste bod was afkomstig van het Russische Gazprom. Maar de ECB zei: 'Nee, nee, in dit geval gaan we de belangen van de Koude oorlog dienen. Jullie moeten het verkopen voor een fractie van die prijs aan onze vriendjes verkopen, want dat zijn degenen die we steunen.'

En Griekenland zei: 'Wacht 's even. Jullie vertellen ons - niet alleen om het publieke domein te verkopen en het te laten privatiseren door mensen die ons nu gaan laten betalen voor onze wegen, voor onze gezondheidszorg, laten betalen voor onze eilanden, en ons leeg gaan zuigen, - maar je verlangt ook nog eens dat we het gaan verkopen aan hetzelfde boeventuig dat het Griekse volk juist eruit heeft gegooid?

Ze hebben de ECB beschuldigd van het steunen van de meest anti-democratische... noem het rustig gangsters. En vanaf het begin was het probleem, achteraf bezien, dat Syriza en Varoufakis en Tsipras geloofden dat de Europese Centrale Bank zou gaan om te werken in haar eigenbelang, en geloofden wat het IMF had gezegd: 'De schuldenlast moet verminderd worden.' Maar in plaats daarvan was het de bedoeling van de Europese Centrale Bank om te zeggen: Wij zijn hier de baas. En als je niet precies doen wat de vorige partijen deden, - de partijen die uit de macht werden gestemd – als jullie niet je land en verkopen en privatiseren (en dat zullen jullie wel moeten), dan kunnen jullie de pensioenen wel op je buik schrijven. Het zal nodig zijn om jullie bevolking te laten emigreren binnen twee jaar. Je zult een permanente crisis moeten creëren. Als je hier mee niet akkoord gaat moeten we je banken kapot slopen.

PERIES: Michael, door middel van de 'Nee' stemming gaf het Griekse volk duidelijk aan dat ze deze voorwaarden niet wensten te accepteren. Dus, zoals de titel van je artikel luidt: Hoe gaan we nu verder?

HUDSON: Wel, hoe we nu verder gaan, nummer een; wat we nodig hebben is een nieuw soort internationale organisatie die kan vaststellen hoeveel een land kan afbetalen. Dit is allemaal al eens eerder gedaan zoals in de jaren 1920, toen Duitsland zijn reparatie betalingen niet meer kon opbrengen. En het ironische is dat Duitsland daarvan zelf de begunstigde was destijds. De wereld zei: Oké, als we Duitsland verder naar de rand van een faillissement opsturen, helpen we daarmee de nazi's aan de macht. Dus bedachten ze een 'Bank voor Internationale Betalingen' onder het 'Young Plan' in 1929, om uit te kunnen maken hoeveel een regering zich kan veroorloven om te betalen. Zo gezegd zo gedaan en deze Bank voor Internationale Betalingen bracht de Duitse herstelbetalingen terug tot het niveau wat het land kon betalen.

En de leidende filosofie hierachter was die van John Maynard Keynes. En hij zei dat als een schuldeiser een vordering heeft op een overheid, het de taak van de schuldeisers in Europa is om Duitsland te vertellen, dit gedeelte van je export zijn wij bereid als betaling te accepteren. De schuldeiser heeft een verplichting om de debiteur te vertellen hoe het kan betalen zonder simpelweg het opofferen van de grond te eisen, en de verkoop van diens economische bronnen. Dit alles, deze theoretische achtergrond, is dat het vermogen om te betalen losgestript is van het economische curriculum. Je kunt een samenvatting van dit alles vinden in mijn boek 'Trade, Development and Foreign Debt', waarin onder meer ook dit debat in de jaren 1920 wordt behandeld.

Toentertijd had je een heel mechanisme. Na de Tweede Wereldoorlog, en vandaag echter, hebben we te maken met een dergelijke beweging op de rechtervleugel dat het in wezen voor een regering geen alternatief openlaat om te vragen om een eerlijke makelaar. We weten immers dat het IMF geen eerlijke makelaar kan zijn, omdat het traditioneel door een Fransman gerund wordt. En de Fransen, zijn - en waren dat vanaf het begin - belangrijke aandeelhouders van de Griekse schuld. Dus ze hebben daarmee een onvermijdelijk belangenconflict in hun pogingen om de Griekse schuld te vereffenen. Er moet een nieuwe organisatie komen die vaststelt wat de regels zijn voor schulden die geldig zijn, en schulden die ongeldig zijn zijn.

De Grieken hadden drie weken geleden 'Waarheidscommissie inzake Publieke Schulden'. En zij zeiden: Kijk, deze schulden zijn odious debts ('stinkende schulden'). Het geld dat ogenschijnlijk werd besteed aan Griekenland werd helemaal niet aan Griekenland betaald. Het werd betaald aan de Franse banken en de Duitse banken. En andere Europese obligatiehouders. Griekenland kreeg niets van dit geld. Stel je voor dat je een huis bezit en een bank komt naar je toe (en jij denkt dat je duidelijk eigenaar van het huis bent) en die bank zegt: Nou, je moet aan ons hypotheek betalen, want iemand in het huizenblok verderop heeft zojuist een hypotheek afgesloten op jouw huis, en die moet jij nu dus betalen.

En je kan zeggen, wacht even, ik heb die hypotheek nooit afgesloten. Daar was geen enkele aanleiding voor. Ik heb nooit iets getekend. Dat was de boodschap van Papandreou, de voormalige minister-president, toen hij vier jaar geleden zei dat hij een referendum wilde over de lening aan Griekenland, Angela Merkel en de Franse president Sarkozy zeiden dat een dergelijk referendum niet mogelijk was, want men zal 'Nee' stemmen. Dus ze wisten op voorhand al dat wat ze deden anti-democratisch was.

Dus de Grieken zitten nu in de positie dat ze alleen nog maar naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens kunnen stappen , en dat zijn ze ook van plan, en zeggen dat dit een odious debt is, we zijn ze geen geld verschuldigd. En dat zullen ze jarenlang moeten uitleggen en verdedigen. Ze gaan naar het Europese Hof van Justitie en zeggen dat ze niet behandeld worden zoals een land behandeld moet worden. Ze zijn als voorbeeld gesteld omdat de ECB in feite zegt: U moet het rechtse beleid volgen dat onze bankklanten graag wensen, en de boeven die achter ons zitten eigenlijk willen. En in wezen is de Europese Unie gegijzeld door een groep van financiële gangsters. Dat is het verhaal in een notendop.

PERIES: Michael, laten we deze kwestie die je hebt aangeroerd over een odious debt, - wat het betekent, en dan wat Griekenland er aan kan doen – bewaren voor ons tweede segment. Heel erg bedankt dat je er was.

HUDSON: Oké. Hartelijk bedankt.

PERIES: En u bedankt voor uw aandacht voor de Real News Network.

Dit werk valt onder een Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationaal-licentie.