Tijdens mijn wekelijkse bezoekje aan de kantine van het sportcentrum viel het mij opeens op: Opera is totally hot! Mijn badmintonvrienden die normaliter een olieverfschilderij niet van een aquarel kunnen onderscheiden, literair niet verder komen dan het laatste kookboek van Jamie Oliver en denken dat Aïda een autobandenmerk is, blijken opeens fervente operaliefhebbers te zijn. Zeker nu ze geleerd hebben dat er vanwege "moslimdreiging" een opera afgelast wordt. "Eerst die cartoons en nou weer een opera, 't is toch wat!"
Ik merkte onmiddellijk op dat de cartoons van de gelijknamige rel smakeloos en ronduit slecht waren en vroeg me openlijk af (net als bij de Popie Jopie en zijn 14e eeuwse citaat) van welke stoffige boekenplank deze opera nou weer afkomstig was. "Idomeneo", ik had er nog nooit van gehoord.....
De cultuurfanaten waren beter op de hoogte, deze opera werd al langer opgevoerd en nu opeens wilde men ons de mond snoeren. Het ging om onze vrijheid van meningsuiting.
Ik kon het niet laten op te merken dat onze vrijheid van meningsuiting zich toch wel erg toespitste op het beledigen van Mohammed de laatste tijd. En vroeg me af waar die dwangmatige obsessie nou eigenlijk vandaan kwam. Stond iedereen 's morgens op met de gedachte: "laten we Mohammed eens fijn gaan beledigen vandaag, want ik voel weer een drang om mijn mening te uiten"?
Zo ontstond er voor de zoveelste keer een uitzichtloze discussie waarbij men elkaar vooral naïviteit verweet.
Gelukkig dunde het gezelschap wat uit en bleef ik even later achter met een andere man waarmee we de wat meer aardse zaken zoals oorlogen, de dagelijkse strijd om het bestaan en zelfbeschikkingsrecht van mensen bespraken. Zodra het woord Afghanistan viel mengde zich een donkere jongeman in het gesprek. Een Afghaan zoals bleek. Altijd leuk natuurlijk, ( en een beetje bizar) om met iemand te praten - afkomstig uit een land waarmee mijn land in oorlog is. Want wij voeren oorlog in Afghanistan tegen Afghanen zoals u moet weten, een oorlog in Afghanistan voeren vóór de Afghanen is een taalkundige onmogelijkheid.
De vijf Afghanen die onlangs door onze jongens en meisjes te grazen zijn genomen waren dood-gewoon Afghanen, heus geen Pakistani.
En, na afloop worden de lijken ook niet gecontroleerd op de aanwezigheid van een taliban- lidmaatschapkaart.
Onze Afghaan, een pasjtoen uit Kandahar, voorspelde weinig goeds voor de missie Afghanistan. Deze oorlog was niet te winnen volgens hem; Afghanen zullen altijd tegen bezetters vechten. Telkens als wij dan ook de term taliban gebruikten schudde hij het hoofd: De taliban was een door Amerikaans geld gefinancierde club, nu was alles gewoon weer "moedjahedien". Net als tegen de Russen.
Zoals wel vaker gebeurd als ik met een moslim in gesprek raak, waren we echter na een halfuur alweer op het thema godsdienst beland. De Afghaan in kwestie bleek een aanhanger van het soefisme te zijn, allemaal mooi, peace, love, etc., of ik er wel eens van gehoord had.
Jazeker - zei ik, - in mijn "zoekende" jaren heb ik alle godsdiensten onderzocht inclusief mystiek, occultisme, esoterie en óók de tollende derwisjen. Maar eerlijk gezegd had ik nooit iets begrepen van dit soort cultussen, ik vond het allemaal nogal ... naar binnen gericht,..niet iets waarmee ik iets kón. Net zoals met het Boeddhisme, liet ik me ontvallen.
Allereerst kreeg ik een uitermate boeiende uitleg over de dansende derwisjen en de geschiedenis van het soefisme. Maar het was uiteindelijk toch wel gewoon een variant van de islam, was mijn vraag. Jazeker, verzekerde hij mij en voegde er een stevig portie minachting voor Hindoeïsme en Boeddhisme aan toe. Héél verkeerd al die westerse belangstelling voor boeddhisme. Daarom hadden ze ook dat boeddhabeeld in Babiyan opgeblazen. Of ik daar ook begrip voor wilde opbrengen want moslims zijn tegen het maken van afbeeldingen van mensen, nog meer tegen afbeeldingen van heiligen en zeker die van vreemde, verderfelijke afgoden.
Begrip? Nou nee, eigenlijk helemaal niet. Ik vond dat beeld mooi, vertelde ik hem. En vond het ronduit een barbaarse daad. Het betrof hier een cultureel erfgoed dat eigendom van de wereld was en dat ikzelf kunstenaar was en dat ik het verschrikkelijk vond als een kunstwerk vernietigd wordt vanwege een of andere ideologie. Ik laat een ander in zijn waarde waar het de religieuze beleving betreft en vindt het afbeelden van Mohammed not done uit respect voor de Islam, zo heeft ook niemand het recht om andermans heiligdommen te onteren. In mijn bewoordingen van dat moment uitgedrukt: "Daar heb je gewoon met je tengels van af te blijven".
Vlogen hierna de glazen door de lucht of viel er een dodelijke stilte? Nee hoor, gewoon een stukje vrijheid van meningsuiting, een dialoog tussen twee mensen die optimaal van hun recht gebruik maken. Zouden meer mensen eens moeten doen. Daarna passeerden nog meer zware onderwerpen de revue zoals de predestinatieleer; heeft een moslim nou een vrije wil of niet? De Nederlandse angst voor de sharia. Elk onderwerp kon eerlijk, open en respectvol besproken worden.
Aan het eind van de avond vonden we gedrieën dat nog lang niet alles besproken was en dat we beslist volgende week nog verder zouden gaan. Van de befaamde "lange tenen" van de moslim is mij (wederom) niets opgevallen; bij het weggaan vroeg ik hem nog of het niet handiger was om het aantal kraaltjes van die ketting in zijn hand gewoon te onthouden, dan hoefde hij ze niet steeds opnieuw te tellen. Het leverde me een brede grijns op.
Ik kwam veilig thuis.
1 opmerking:
veel geleerd
Een reactie posten